پاسخ دکتر محمد محمدرضایی، استاد فلسفه دین دانشگاه تهران به مدعیات جناب آقای دکتر عبدالکریم سروش در باب تشیع ایران
باسمه تعالی
اخیراً بخشی از سخنرانی آقای دکتر عبدالکریم سروش در باب تشیع ایران (که به نظر ایشان شیعه غالی است) در شبکههای مجازی بخش شده است. اینجانب صلاح بر آن دیدم که آن مطالب و مدعیات مورد نقد و بررسی قرار گیرند تا مخاطبان خود به قضاوت بپردازند.
مطالب ایشان در آن سخنرانی عبارتند از:
البته مطالب ایشان، صرفاً مدعیاتی است بدون هیچ استدلال و منطقی که در ذیل چند بند مورد نقد قرار میگیرند.
اینک به صورت مختصر ادله آن را مطرح مینماییم:
الف- قرآن میفرماید: يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا أَطِيعُوا اللَّهَ وَأَطِيعُوا الرَّسُولَ وَأُولِي الْأَمْرِ مِنْکُمْ (نساء ، 59)
"اى کسانى که ايمان آورده ايد خدا را اطاعت کنيد و پيامبر و اولياى امر خود را [نيز] اطاعت کنيد"
خداوند در این آیه: اطاعت خود و پیامبر و اولی الامر را واجب کرده است. از نظر شیعه، مصداق اولی الامر امامان معصوم هستند که خداوند اطاعت آنها را بر ما واجب کرده است.
ب- قر آن میفرماید: وَمَا آتَاکُمُ الرَّسُولُ فَخُذُوهُ وَمَا نَهَاکُمْ عَنْهُ فَانْتَهُوا (حشر، 7)
"آنچه را فرستاده [او] به شما داد آن را بگيريد و از آنچه شما را باز داشت بازايستيد"
خداوند در این آیه، اوامر و نواهی پیامبر گرامی اسلام را بر ما واجب کرده است:
ج- قرآن میفرماید: مَنْ يُطِعِ الرَّسُولَ فَقَدْ أَطَاعَ اللَّهَ (نساء، 80)
"هر کس از پيامبر فرمان برد در حقيقت خدا را فرمان برده"
همچنین مطابق روایات معتبر اهل سنت پیامبر اکرم (ص) میفرماید:
إنّي تارکٌ فيکم الثّقلين کتاب الله و عترتي لن يفترقا حتّي يردا عليّ الحوض ما إن تمسّکتم بهما لن تضّلوا ابداء (ابن حنبل، مسند احمد، ج 3 ، ص 14؛ ابن حجاج، صحیح مسلم، ج 7 ، ص 122)
"من دو چیز گرانبها برای شما باقی میگذارم: کتاب خدا و عترتم را، مادامی که به این دو تمسک جویید، هیچ گاه گمراه نمیشوید ... این دو از هم جدا نمیشوند، تا این که بر حوض بر من وارد شوند."
از این روایت به خوبی بر میآید، اگر ما به قرآن و اهل بیت و عترت تمسک کنیم، گمراه نخواهیم شد زیرا که آنها مایه هدایت هستند. و چیزی که مایه هدایت است، طبعاً از هر گونه خطا و گناه مصون است. همچنین در این روایت عترت و اهل بیت همسنگ با قرآن قرار داده شده است.
از این روایت معتبر، حجیت پیروی از اهل بیت و عترت و نیز عصمت آنان ثابت میشود.
پیامبر (ص) در حدیث سفینه که در کتب معتبر اهل سنت نیز وجود دارد، میفرمایید:
إنّ مَثَلَ أهلِ بَيتي في اُمّتي کمَثَلِ سَـفينَةِ نُوحٍ في قَومِهِ؛ مَن رَکِبَها نَجا و مَن تَرَکَها غَرِقَ ...
"آگاه باشید که اهل بیت من در میان امتم مانند کشتی نوح است، که هر کس بر آن نشست نجاب یافت و هر کس که به آن پناه نبرد، غر ق شد. ( ابن حجر الهیثمی، الصواعق المحرقه، ص 282)"
پیامبر در این حدیث اهل بیت خود را همانند کشتی نوح میداند. بدین بیان که تمسک به گفتار و کردار آنان در تفسیر آیات قرآن، انسان را از هلاکت میرهاند و به تعبیری اهل بیت پیامبر همانند کشتی نوح، یگانه پناهگاه و راه نجاتاند. از این رو هر کس از آنها پیروی نکند، گمراه خواهد شد.